Ngày 01/4/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 78/2025/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, theo đó nội dung về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (gọi tắt là QPPL) cấp tỉnh có một số nội dung mới đáng lưu ý như sau:

 Về quy định ban hành thủ tục hành chính:

Quy định mới không khống chế hình thức văn bản quy định về thủ tục hành chính đối với cấp tỉnh (trước đây theo Luật ban hành văn bản 2015- gọi tắt là Luật 2015) quy định cấp tỉnh chỉ được ban hành thủ tục hành chính dưới hình thức là Nghị quyết đặc thù của địa phương trừ trường hợp được Luật, Nghị quyết của Quốc hội giao. Tại Nghị định số 78 chỉ  quy định trường hợp được quy định thủ tục hành chính đối với văn bản QPPL cấp tỉnh: việc quy định thủ tục hành chính để thực hiện các biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh; và việc quy định thủ tục hành chính phải bảo đảm quy định đầy đủ, cụ thể các bộ phận tạo thành của thủ tục hành chính theo pháp luật về kiểm soát thủ tục hành chính. Trường hợp không quy định đầy đủ, cụ thể các bộ phận cấu thành thì giao cơ quan có trách nhiệm quy định trong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan đó.

Về quy trình xây dựng văn bản:

Quy định mới đã bỏ quy trình xây dựng 02 bước đối với Nghị quyết mang tính đặc thù của địa phương: bước lập đề nghị xây dựng nghị quyết và bước xây dựng nghị quyết, theo đó tất cả trường hợp xây dựng nghị quyết của HĐND cấp tỉnh chỉ thực hiện theo một quy trình: đăng ký xây dựng nghị quyết, soạn thảo nghị quyết, thẩm định nghị quyết, trình UBND tỉnh, các Ban Hội đồng thẩm tra.... Đồng thời, địa phương chỉ thực hiện đánh giá tác động chính sách đối với trường hợp xây dựng nghị quyết để thực hiện thí điểm các chính sách theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương

Về thời hạn lấy ý kiến trong quá trình soạn thảo văn bản QPPL:

Thời hạn đăng tải hồ sơ dự thảo nghị quyết trên cổng thông tin điện tử của tỉnh trong thời gian ít nhất là 10 ngày để lấy ý kiến (trước đây là 30 ngày). Quá trình lấy ý kiến phải lấy ý kiến của đó phải lấy ý kiến của Sở Tài chính, Sở Nội vụ, Sở Tư pháp, trong đó, Sở Tài chính có ý kiến về nguồn tài chính; Sở Nội vụ có ý kiến về việc phân cấp, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp và nguồn nhân lực; Sở Tư pháp có ý kiến về tính hợp hiến, tính hợp pháp và tính thống nhất với hệ thống pháp luật (trước đây không có quy định này).

Về quy trình xây dựng văn bản theo thủ tục rút gọn:

Các trường hợp được xây dựng văn bản theo thủ tục rút gọn: Cơ bản vẫn giữ nguyên các trường hợp theo Luật 2015 trong đó có bổ sung thêm trường hợp: Ban hành văn bản quy định chi tiết của văn bản quy phạm pháp luật và trong trường hợp đặc biệt: Khi được cơ quan có thẩm quyền của Đảng đồng ý và trong trường hợp khẩn cấp theo quy định của pháp luật về tình trạng khẩn cấp hoặc xảy ra sự cố, thảm họa theo quy định của pháp luật về phòng thủ dân sự hoặc sự kiện bất khả kháng hoặc các vấn đề cấp bách, quan trọng, cần thiết của đất nước, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong trường hợp đặc biệt.

Về quy trình, thẩm quyền xem xét quyết định đối với cấp tỉnh vẫn giữ nguyên theo Luật 2015: Thường trực Hội đồng nhân dân theo đề nghị của cơ quan trình quyết định việc áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân; Chủ tịch Ủy ban nhân dân theo đề nghị của cơ quan chủ trì soạn thảo quyết định việc áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành quyết định của Ủy ban nhân dân

Các quy định này có hiệu lực kể từ ngày 01/4/2025 ./.